خصوصن حریمی

ـ آقا شما متاهلی؟

این را صاحب سوپر مارکت از من می پرسد؛درست زمانی که دنبال  بیسکویت مادر در لا به لای قفسه ها می گردم.کمی با تعجب نگاهش می کنم.از اینکه به ناگهان چنین سوالی پرسیده خنده ام گرفته.حیرت می کنم که چطور شده که بی هوا این سوال را از من می پرسد،در حالی که حتی نام مرا نمی داند.کمی مکث می کنم و می گویم
 

ـ خیر
 

میراث وبلاگ نویسی و نوشتن در ضمیرناخودآگاهم رخنه کرده؛ گاهی به جای نه می گویم خیر
 

ـ گفتم لابد بچه داری که این طور دنبال بیسکویت مادر می گردی
ـ چرا ازدواج نمی کنی؟
 

در مانده ام که چه بگویم؟ از اینکه بخواهم روی هوا حرف بزنم و یا دروغ بگویم بیزارم.اما اینجا نه او حق چنین پرسشی دارد و  هم اینکه غالبا در پاسخ به مسائلی که به حریم خصوصی ام ربط پیدا می کند ساکت می شوم.کمی مکث می کنم و شانه هایم را بالا می اندازم

ـ ...؛
 

 ول کن نیست.آنقدر هم مخلصانه می پرسد که دلم نمی اید رک و راست به او بگویم که به این قبیل سوالات پاسخ نمی دهم.باز هم ادامه می دهد  

ـ کارت چیه؟

رشتت چی بوده؟

و...؛

 

سریع حساب می کنم و می زنم از مغازه بیرون.یادم می افتد این نخستین باری نیست که چنین اتفاقی برایم افتاده است.نظیر چنین پرسش و پاسخ های ناخوشایندی به کرات برایم اتفاق افتاده.درست از جانب کسانی که شناخت دقیقی از من ندارند.چه اینکه کسانی که من را می شناسند خبر دارند که در کجا وارد حریم خصوصی من می شوند و حدشان را رعایت می کنند.همین چند روز پیش هم که برای خرید خودکار به فروشگاه لوازم تحریر ای رفتم که مادر یکی از دوستان اسبق پشت دخلش می نشست،نظیر چنین گفت و شنودی تکرار شده بود

***

 

به گمان من فرهنگ ما مرز حریم خصوصی را مشخص نکرده است.شاید عام ترین دلایل اش این باشد که هنوز فرهنگ مسلطی بر کشور پدید نیامده است و رفتارها و کنش های افراد در جامعه محصول التقاطی خرده فرهنگ های متنوع است.درست زمانی که وبلاگ خانمی را می خواندم که با نام و عکس خودش حتی در مورد عشقبازی اش نوشته بود،وبلاگ دیگری را خواندم که با نام مجازی از وقایع ساده روزمره اش نوشته بود.ببینید تفاوت تا کجاست.

 

نقل است که از آمریکاییان دو سوال را نباید پرسید،یکی میزان در امد و دیگری مذهب شان.زمانی مصاحبه بازیکنان خارجی که در لیگ ایران بودند را دنبال می کردم تا وجوه تفاوت های فرهنگ را بهتر بفهمم.جدای از رانندگیِ ایرانی که شهره آفاق است و همانا دلهره همگی بود،از اینکه حریم خصوصی شان رعایت نمی شود همگی دل آزرده بودند.از اینکه هر کسی به سرعت میزان حقوق شان را می پرسد،کجا زندگی می کنند،نامزد دارند و چگونه با او اشنا شده اند  و خصوصی ترین احوالات زندگی شان را.به هر حال باید پذیرفت که در بسیاری از زمینه های فرهنگ ما کار نشده است و تکلیف مردم به راستی روشن نیست.در چنین مواردی به نظر می رسد که ساده ترین کار صبر پیشه کردن و رفتاری توام با تساهل و تسامح است و امید بستن به درایت طرفین تا به مرور زمان دیواره های حریم خصوصی شان را بهتر درک کنند.

 

تصور کنید که یک فرد بیگانه به ایران بیاید و بخواهیم او را با فرهنگ ایرانی آشنا کنیم،در مورد اینکه چطور می تواند حریم خصوصی افراد را شناسایی کند به او چه می توانیم بگوییم؟